مدرک دکتری

توضیحات

نویسنده­‌ی صربستانی برانیسلاو نوشیچ (1864-1938) در طول زندگی خود به‌عنوان روزنامه‌نگار، نمایشنامه‌نویس و کارگردان تئاتر شایستگی‌هایی را به‌دست آورد. و به‌عنوان دیپلمات در شهرها و مناطق مختلف پادشاهی صربستان و پادشاهی بعدی یوگسلاوی فعالیت کرد. اما او با آثار ادبی خود که از دوران دانشجویی تا تقریباً پایان دوران سروده و شامل شعر، نثر کوتاه و رمان و بالاتر از همه نمایشنامه است، یادگاری جاودانه برای خود ساخته است. لحن‌های طنز علامت تجاری او در سراسر جهان است. یکی از نمایش‌نامه‌ها با عنوان «دکتر» (اولین اجرا در بلگراد 1936) نوشته شده است. کلاسیک طنز ظریف در دراماتورژی اروپایی -و نه فقط مربوط به قرن بیستم- یا همان‌طور که یک دایره‌­المعارف ادبی مشهور روسی در سال 1968 گفته است: «کار او وارد فهرست ادبیات جهان شد».

در لحظه‌ای که ژیوتا سیویوویچ، صنعتگر بلگراد، رؤیای ازدواج پسرش میلوراد، دکترای فلسفه، را با دختر وزیر حمل‌ونقل در سر می پروراند، تلگرافی از استاد پسرش دریافت می‌کند که می‌خواهد به ‌دیدارش برود.

نوشیچ در بدبینانه‌ترین نسخه‌ی خود، علاقه­مند به پاسخ به این سؤال است که ما تا چه حد حاضریم صداقت خود را در ازای پول جعل کنیم و بفروشیم. وجدان (10 هزار دینار)، صداقت (6 هزار دینار)، شرافت (3 هزار و هفتصد دینار)، سوگند در دادگاه (متأسفانه ما فهرست قیمت سوژکا را نشنیدیم).

همه‌چیز برای فروش است، صداقت، شرف، وجدان، عشق، دوستی، آبرو، احترام، همه‌چیز، همه‌چیز! برخلاف شیوه‌ی طنز آن دوران، این نمایش‌نامه تقریباً هیچ قهرمان مثبتی ندارد.